Wanneer je in België veroordeeld bent voor een misdrijf, maar je straf hebt uitgezeten kan je onder bepaalde voorwaarden in aanmerking komen voor een eerherstel. Eerherstel is een procedure in het Strafwetboek die veroordeelden de kans biedt hun burgerrechten en eer terug te krijgen. Zie het als een tweede kans om het leven weer op te bouwen nadat de straf erop zit.
De precieze voorwaarden voor eerherstel hangen af van hoe zwaar de opgelegde straf was en wat voor misdrijf iemand heeft gepleegd. Voor lichtere straffen tot 5 jaar cel gelden minder strenge eisen dan bij zwaardere straffen. In dit artikel zetten we de belangrijkste voorwaarden op een rij.
We bekijken de procedures en regels voor verschillende situaties. Zo wordt duidelijk wanneer iemand kans maakt om na het uitzitten van zijn straf opnieuw met een schone lei te beginnen. Eerherstel is geen automatisme, maar onder de juiste omstandigheden biedt het veroordeelden de kans hun leven weer op te pakken.
Wil jij eerherstel aanvragen? Dat kan! Neem contact op met ons en wij helpen je graag snel verder.
Wat is eerherstel
Eerherstel verwijst naar een juridisch proces waarbij een persoon die veroordeeld is voor een misdrijf en zijn of haar straf volledig heeft uitgezeten of uitgewist ziet worden door verjaring, een aanvraag kan doen om zijn of haar strafblad te zuiveren. Op zich zal dit betekenen dat de veroordeling niet langer zichtbaar is in het strafregister en dat het niet meer geraadpleegd kan worden.
Eerherstel is erg belangrijk. Een strafblad kan namelijk op lange termijn gevolgen hebben voor je persoonlijke en professionele leven. Zo kan het namelijk moeilijker zijn om aan een baan te komen, zijn er vergunningen die je niet kan verkrijgen of kan je niet afreizen naar bepaalde landen. In feite bevordert eerherstel de herintegratie in de samenleving en vermindert het de kans op recidive wat de hele samenleving natuurlijk ten goede komt.
Voorwaarden voor eerherstel na een gevangenisstraf van 5 jaar of minder (correctionele straf)
Voor veroordeelden die een relatief korte gevangenisstraf van maximaal 3 jaar opgelegd hebben gekregen en deze volledig hebben uitgezeten, liggen de voorwaarden voor eerherstel iets minder streng. Zij kunnen 3 jaar na het einde van hun straf of sinds hun voorwaardelijke invrijheidsstelling een verzoek indienen
- Ten eerste moet er minimaal 3 jaar verstreken zijn sinds de persoon in kwestie de gevangenis heeft verlaten. Die periode van 3 jaar moet hij of zij in vrijheid hebben doorgebracht, zonder opnieuw de fout in te gaan. Concreet betekent dit dat de veroordeelde in die 3 jaren geen nieuwe criminele feiten mag hebben gepleegd. Het opnieuw plegen van misdrijven toont immers aan dat iemand niet geleerd heeft van zijn straf.
- Daarnaast moet de veroordeelde kunnen aantonen dat hij sinds zijn invrijheidstelling een positieve levenswandel heeft gehad. Dat kan bijvoorbeeld door een baan te hebben gevonden en te behouden, of door een opleiding te volgen. Kortom, hij moet bewijzen dat hij wil re-integreren in de samenleving.
- Ook slachtoffers spelen een belangrijke rol bij eerherstel. Zij worden gehoord en kunnen formeel bezwaar aantekenen tegen het verlenen van eerherstel aan de dader. De rechter weegt uiteindelijk alle omstandigheden af en beslist op basis daarvan of iemand in aanmerking komt voor eerherstel na het uitzitten van een korte celstraf.
Voorwaarden voor eerherstel na een gevangenisstraf van meer dan 5 jaar (criminele straf)
Wanneer je een gevangenisstraf van meer dan vijf jaar kreeg opgelegd, zullen er andere en vooral strengere regels gelden wanneer het op eerherstel aankomt. Gezien het misdrijf dat je hebt gepleegd ernstiger is, moet je dan ook meer bewijzen leveren over het feit dat jij je leven hebt gebeterd.
Zo mag je om te beginnen pas minimum 5 jaar na het uitzitten van je straf een verzoek tot eerherstel indienen. Deze termijn kan oplopen tot 10 jaar en hangt af van de ernst van het misdrijf. Ook mag je binnen deze termijn niet opnieuw een misdrijf gepleegd hebben – hoe klein dat misdrijf ook mag zijn. Net zoals bij eerherstel na een straf van 5 jaar of minder, toont het plegen van een misdrijf namelijk aan dat jij je leven niet hebt gebeterd.
Ook moet je overtuigend bewijs kunnen voorleggen dat jij je leven hebt gebeterd en dat je spijt hebt van je daden. De voorbeelden moeten komen uit het dagelijkse leven. We hebben het hier bijvoorbeeld over het behalen van een diploma of vrijwilligerswerk doen.
Heb je tijdens je misdrijf schade berokkend en moet je een vergoeding of boete betalen? Dan moeten deze helemaal betaald zijn vooraleer je eerherstel kan aanvragen. De slachtoffers krijgen trouwens ook hier inspraak. Zij kunnen een formeel bezwaar indienen tegen je eerherstel. Dit bezwaar zal meewegen in de beslissing die de rechter maakt inzake de goedkeuring van je eerherstel.
Houdt er wel rekening mee dat bepaalde ernstige misdrijven zoals moord nooit in aanmerking kunnen komen voor eerherstel!
Voorwaarden voor eerherstel na vrijspraak
In sommige – zeldzame, gevallen kan het voorkomen dat iemand ten onrechte veroordeeld werd voor een misdrijf en hier later voor vrijgesproken werd. Wanneer deze veroordeling definitief wordt vernietigd door de rechtbank na een herziening van het proces kan je eerherstel aanvragen.
Let wel even op. Je moet het eerherstel dan wel binnen de 6 maanden na de vrijspraak aanvragen. Wanneer je eerherstel wordt goedgekeurd krijg je je goede naam en burgerrechten terug. Daarnaast kan de rechter je ook een schadevergoeding toekennen. Het eerherstel zal ook officieel worden bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad.
Conclusie
Eerherstel kan iemand die veroordeeld werd voor een misdrijf helpen om zijn of haar leven over een andere boeg te gooien. Eerherstel zorgt ervoor dat jij je burgerrechten en goede naam weer terugkrijgt. Het proces voor het aanvragen van eerherstel zal afhangen van de ernst van het misdrijf. Toch is het essentieel dat je spijt betuigt en natuurlijk ook geen nieuwe misdrijven pleegt nadat jij je straf hebt uitgezeten. Wanneer je een zwaar misdrijf hebt gepleegd is de termijn langer en moet je ook meer bewijs van verbetering voorleggen.
Ook de slachtoffers spelen een rol bij het proces van eerherstel. Er wordt namelijk om hun mening gevraagd, en zij kunnen een bezwaar indienen. Het is belangrijk om te begrijpen dat eerherstel niet automatisch wordt toegekend. Toch is het een belangrijk recht dat je kan helpen weer een volwaardig lid te worden van de maatschappij.